ELİF LAM MİM
“Elif. Lâm. Mîm.”, tefsir ilminde “hurûf-i mukattaa” diye bilinen ve “ayrı ayrı okunan harfler”dir. Kur’ân-ı Kerîm’in
yirmi dokuz sûresine bu harflerle başlanır. Bazıları sûre başlarında müstakil
bir âyet iken, bazıları da âyetin bir bölümüdür. Buradakiler ise müstakil bir
âyettir. Bu harfler, Kur’an’ın müteşâbih âyetlerindendir. Müteşâbih, birden çok
mâna ifade etmesi sebebiyle hangisinin kastedildiği okuyanların çoğu tarafından
tam olarak anlaşılamayan âyetlere denir. Bu harflerin mâhiyeti ve hangi mânaya
geldiği hususunda pek çok görüş bulunmaktadır. Bunlar arasında tercih edilen
görüşler şunlardır:
Bu harfler, Kur’ân-ı Kerîm’in Allah kelâmı olduğuna inanmayanlara meydan
okumak için bazı sûrelerin başına getirilmiş ve âdetâ şu mâna kastedilmiştir:
“Kur’an-ı Kerîm, şu gördüğünüz ve
işittiğiniz harflerden oluşan kelime ve cümlelerden meydana gelmektedir. Siz bu
harfleri biliyorsunuz. O halde gücünüz yetiyorsa haydi siz de bu harfleri kullanarak Kur’an’a benzer bir kitap ortaya koyun!”
MİNE
VE MİNE SANATI
Mine çok zarif bir bezeme biçimidir. Mine bezeme ve
mine minyatür sanatı yüzyıllardır bilinen ve yapılan bir el sanatı dalıdır.
Yüzeyleri mineyle bezeme sanatı olan "mine işi" büyük bir ustalık ve
özen gerektirir; çünkü mine genellikle çok kolay kırılır. En eski minelerin
çoğu kırılıp kaybolmuş olduğu için eski, ünlü sanatçıların yapmış olduğu
mineler günümüzde çok ender ve değerlidir.
Günümüzde bu tür mine işi ender yapılmakta, kulüp ve
okul rozetlerinde, nişanlarda, saç fırçası ve el aynalarının arka yüzlerinde
kullanılmaktadır. Kuyumcu mineleri, levha ve rozetlerde sanayide ve
kuyumculukta kullanılır. Metal üzerine figüratif resim ve manzara kompozisyonları
yapımında beğenilen bir yöntemdir.
Mine, metal bir yüzeyin sert ve parlak bir cam
katmanla kaplanmasıyla elde edilen bir bezeme biçimidir. Mine yapmak için çok
sıcak bir fırında özel bir ısıtma işlemi uygulanarak metal ile cam
kaynaştırılır. Dişlerin dış yüzeylerini kaplayan sert ve parlak dokuya da diş
minesi adı verilir. Mine sanatı altın, gümüş ve bakır gibi değerli metallerin
mine boyalarıyla süslenmesi temeline dayanmaktadır.
Mine, metal nesnelerin parlak kırmızı hale gelen
yüksek sıcaklıkta çeşitli maddelerin eritilerek birleştirilmesiyle camsı bir
yüzey olacak şekilde kaplanmasıdır. Mine, Soda, Boraks, Silisyum, Kurşun
Oksit karışımından oluşur. Mine renksiz ve saydam bir camdır. Mineye rengi
veren metal oksitlerdir. Mine, temel olarak renksiz cam ile metal
oksitlerin bileşiminden oluşur. Renk veren oksitler tek başlarına veya
değişik oranlarda kullanılarak çeşitli renkler meydana getirir. Frit ya da Flux
olarak isimlendirilen temel cam maddelerinin oranı ile metal oksitlerin oranı
minenin ısı altındaki sertlik ve Parlaklık durumlarını belirler. Kurşun,
potasyum ve soda minenin sertliğini, parlaklığını veya yumuşaklığını belirler.
Borax cam ile metal oksitleri birbirine karıştırıp parçaların oluşumunu sağlar.
Borax, potasyum ve soda, minenin esnekliğini kontrol eder. Fazla Borax
esnekliği azaltır, daha fazla soda ya da potasyum ise esnekliği
arttırır.[2] Bu denge kurulamazsa mine metal ile kontak kuramayacak ve
çatlayacak ya da atacaktır.
MİNE SANATI KISA TARİHÇESİ
Mısırlılar, önce toprak kaplar üzerinde bir çeşit mine
yaptıkları daha sonraları da firuze, lacivert, mor ve zümrüt yeşili minelerle
bezeli altın takılar ve mücevherler imal ettikleri bilinmektedir. Eski
Yunanlılar da mine işini öğrenmiş ve bazı heykelleri mineyle süslemişlerdi.
Bizans sanatında (İncil Kapakları, kutular, haçlar,
ikonalar ve ikona çevreleri) İslam sanatında El-Biruni'nin yapıtlarında mine
tekniğine ilişkin bilgilere rastlanmaktadır. Mine sanatındaki en erken İslam
Eserleri Fustat'ta bulunmuş olan Fatimiler döneminden kalma, altından
yapılmış mücevherlerdir. İspanya'da Kurtuba'da (Cordoba), Medinet üz-Zehra'da
da Fustat'dakilere benzer mineli mücevher ele geçmiştir. (11.-12.yy'lar).
Artuklu Emiri Rüknettin Davut için 12.yy'da hazırlanan bir bakır tas mine
sanatının güzel örneklerindendir. Osmanlı döneminde mine tekniği özellikle
17.yy'ın ikinci yarısında yaygınlaşmıştır.
Rönesans döneminde Avrupa'da yapılan mine minyatürler
yapılmış, bu dönem sanatçıları beyaz mine zemin üzerine metal
oksitleriyle boyanmış ve üzeri saydam bir mineyle kaplanmış portreler
yapmışlardır. Londra'daki Victoria ve Albert Müzesi'nde çok güzel bir mine
koleksiyonu vardır.